จอประสาทตาเสื่อมจากเบาหวาน
กับการรักษาเบาหวานถ้าคุณ เป็นคนนึงที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ(110 mg/dL หรือ HbA1C>5.7) และมีอาการตามัว มีจุดดำๆหรือเหมือนมีหยากไย่ลอยไปมา หรือมีสายตาไม่คงที่
อาการเหล่านี้อาจบ่งบอกว่าคุณอาจมีเบาหวานขึ้นตาก็ได้นะครับ
เรามารู้จัก Anatomy เบื้องต้นกันก่อน
อวัยวะกลมๆที่เราเอาไว้จ้องมองกันเวลาออกเดทนั้น เบื้องหลังรูม่านตาสีสวยๆประดุจกวางป่า จะมีแผ่นฟิล์มบางๆเต็มไปด้วยเส้นประสาทรับภาพต่างๆเต็มไปหมด เรียกว่า เรตินา
ซึ่ง retina เนื่องจากตัวมันมีเซลล์รับภาพเยอะจึงต้องการเส้นเลือด เพื่อที่จะนำมาหล่อเลี้ยงเซลล์ทั้งหลายเหล่านี้
ในรูปที่ผมโชว์ให้ทุกท่านดูด้านซ้ายคือเรตินาหรือจอประสาทตาที่ยังปกติอยู่ เส้นแดงๆก็คือเส้นเลือด จุดสว่างๆสีเหลืองที่มีเส้นเลือดวิ่งออกมาก็คือจุดที่เส้นประสาทเส้นใหญ่มาเกาะ แต่บริเวณที่เรตินาจะรับภาพได้ชัดที่สุดคือจุดกลมๆคล้ำๆที่รายล้อมไปด้วยเส้นเลือด จุดนี้เรียกว่า โฟเวีย ศุกลวัฒน์(Fovia จริงๆล้อมด้วย Macula lutea อีกทีนึง)
ปัญหาคือ เรตินาภาพด้านขวาที่ดูเปรอะๆ คือ เรตินาที่มีปัญหาจากเส้นเลือดแดงอุดตัน มีการอักเสบ เสื่อมสภาพอันเนื่องมาจากน้ำตาลในเลือดสูงจะทำให้มีเนื้อเซลล์ตายในบริเวณที่เส้นเลือดมีปัญหา บางคนเส้นเลือดจะมีการแตกแขนงออกมาหลายกิ่งก้านมากขึ้นเพื่อพยายามช่วยเหลือตัวมันเองให้ได้มากที่สุด เส้นเลือดบางแห่งแย่มากมีการแตกเลือดก็รั่วออกมาเป็นจุดแดงๆเประไปหมด
ถ้าตำแหน่งของการขาดเลือดโดนจุดโฟเวียเต็มๆ คุณก็จะมีอาการทางด้านการรับภาพแน่นอน เหมือนอาการที่ผมบอกไปข้างต้น
แต่ประเด็นคือถ้าตำแหน่งของการขาดเลือดไม่ได้โดน โฟเวีย คุณจะ”ไม่มีอาการทางสายตา” แต่มันโคตรน่ากลัว เพราะ บางคนกว่าจะโดนโฟเวียและเอะใจไปตรวจตา ปรากฏว่าเรตินารอบๆพังกระจุยไปหมดแล้ว
ภาวะเบาหวานของจอประสาทตานี้มีหลายระดับเหมือนโรคไต
ถ้าเป็นไม่เยอะ การควบคุมระดับน้ำตาล การควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์จะยังสามารถ Reverse ความเสียหายให้กลับมาได้ แต่ถ้าเป็นเยอะๆคุณอาจต้องโดนผ่าตัด โดนยิงเลเซอร์ ซึ่งผลการรักษาไม่ได้ดีเท่าการเริ่มรักษาตั้งแต่เนิ่นๆอยู่แล้ว
เพราะฉะนั้นการตรวจตาเป็นประจำทุกปีจะช่วยคัดกรองโรคได้ตั้งแต่เนิ่นๆครับ
อย่าปล่อยให้ดวงตาที่เปรียบเสมือนหน้าต่างของดวงใจ เสียไปโดยไม่ทันได้ตั้งตัวนะครับ
ขอบคุณครับ
หมอทิม
