EP 4 ลูกชิ้น หมูเด้ง หมูนุ่ม หมูกะทะ อาหารแช่แข็ง ของฝากจากยมบาลสู่ผู้ป่วยโรคไต
ใน EP. นี้เราจะมาพูดถึงอันตรายของสารที่เรียกว่าฟอสเฟตหรือฟอสฟอรัสกันนะครับ
ในผู้ป่วยที่มีปัญหาโรคไต ทำให้มีระดับของฟอสฟอรัสในเลือดสูงมากขึ้น(ขับไม่ออก)
ในช่วงแรก ร่างกายจะแก้ไขโดยการดึงแคลเซียมออกมาจากกระดูกเพื่อให้ออกมาช่วยจับกับฟอสฟอรัสในเลือด ไม่ให้ไปก่อนเรื่อง จึงทำให้ผู้ป่วยโรคไตเสี่ยงต่อกระดูกบาง
และที่สำคัญการที่ผู้ป่วยโรคไตมีระดับฟอสฟอรัสในร่างกายสูงมากขึ้น สัมพันธ์กับการที่หินปูนไปฝังตามเส้นเลือดและอวัยวะต่างๆเพิ่มมากขึ้น รวมถึงอัตราตายที่เพิ่มมากขึ้นด้วยเช่นกัน(1)
เพราะฉะนั้นการพยายามป้องกันให้ระดับฟอสฟอรัสในเลือดสูงก็เป็นอีกหนึ่งภารกิจที่เราต้องใส่ใจผู้ป่วยที่เป็นโรคไตครับ เพราะลดหินปูน ลดค่าไต ลดอัตราตายของเรา
(2)เราพบว่าแหล่งอาหารที่มีฟอสฟอรัสนั้น ร่างกายดูดซึมได้ไม่เท่ากันจากปริมาณฟอสเฟตทั้งหมด
1. จากพืชผัก ดูดซึมได้เพียง 40%
2. จากสัตว์ ดูดซึมได้ 60%
3. จากวัตถุเจือปนอาหาร ดูดซึมได้ถึง 100% เลยครับ
ผมขอขยายความเรื่องวัตถุเจือปนอาหารที่มีฟอสเฟตหน่อยละกันครับ
ฟอสเฟสใส่อาหารเพื่อ?
ฟอสเฟตในอาหารเรามักจะพบในอาหารแช่แข็ง เนื้อสัตว์แปรรูป เช่น ลูกชิ้น กุนเชียง หมูเด้ง หมูยอ เพราะเราจะใช้สารประกอบฟอสเฟตเหล่านี้หรือแป้งเหนียว ในการทำให้อาหารดูมีน้ำมีเนื้อ ดูมีน้ำหนัก นุ่มฉ่ำ สีสดน่ารับประทาน
เพราะฉะนั้นวิธีที่จะควบคุมปริมาณฟอสฟอรัสในเลือดในผู้ป่วยโรคไตมีดังนี้
1. Plant based หรือทานพืชผักเป็นหลักเพราะดูดซึมได้น้อยอย่างที่บอก ถ้า eGFR เราดีขึ้นเราก็จะทานเนื้อสัตว์ได้มากขึ้นครับ
2. ออกกำลังกาย เพราะสามารถเสริมการทำงานของยีนที่ช่วยควบคุมระดับฟอสฟอรัสของเรา
3. วิตามิน B3 มีการศึกษาที่ช่วยลดการดูดซึมฟอสฟอรัส
4. ถ้าไม่สามารถคุมระดับฟอสเฟตด้วย 3 ข้อด้านบนได้ เราอาจใช้ยาที่เรียกว่า Phosphate binder ช่วยครับ
ก็จบไปในเรื่องของฟอสเฟตนะครับ
อย่าลืมว่าฟอสเฟตก็เป็นเรื่องของอาการปลายเหตุเป็นการแก้ชั่วคราว เราต้องแก้ที่สาเหตุด้วยถึงจะเป็นการรักษาระยะยาวครับ
ถ้าบทความนี้เป็นประโยชน์ก็รบกวนช่วยกันกดไลค์ กดแชร์ด้วยนะครับ
Ref.
1. Kestenbaum B, Sampson JN, Rudser KD, Patterson DJ, Seliger SL, Young B, Sherrard DJ, Andress DL. Serum phosphate levels and mortality risk among people with chronic kidney disease. J Am Soc Nephrol. 2005 Feb;16(2):520-8. doi: 10.1681/ASN.2004070602. Epub 2004 Dec 22. PMID: 15615819.
2. “Cupisti A, Kalantar-Zadeh K. Management of natural and added dietary phosphorus burden in kidney disease. Seminars in Nephrology. 2013;33(2):180-190.”
[elementor-template id=”1368″]
