เคยสังเกตไหมครับ เวลาวัดความดันและค่าออกมาสูง เราวัดที่ไหน

เวลาที่เราวัดความดันแล้วพบว่าตัวเลขบนเครื่องวัดความดันสูง หลายคนอาจตกใจ ต้องรีบวิ่งไปหายาลดความดันมาทานทันที

ปุจฉา

คำถามคือ คุณแน่ใจได้ยังไงว่าคุณกำลังเป็นสิ่งที่ผู้สูงอายุหลายคนเป็นในสิ่งที่เรียกว่า”ความดันโลหิตสูง”

เข้าใจคำว่า โรคความดัน ที่คนส่วนใหญ่เรียกจนติดปาก

ความดันโลหิต ส่วนตัวผมไม่ใช้คำว่าโรคกับความดันโลหิต เพราะว่าตัวเลขความดันที่แสดงให้เห็นบนหน้าจอเป็นเพียงผลที่ตามมาจากสภาวะบางอย่างที่อยู่เบื้องหลัง ไม่ใช่สาเหตุ ยกตัวอย่างเช่น เราออกกำลังกาย กล้ามเนื้อมีความต้องการเลือดมากขึ้น หัวใจก็จะบีบตัวแรงขึ้น ตัวเลขความดันที่ได้ก็สูง หรือเวลาเราเครียดสมองต้องการเลือดมากขึ้น หัวใจก็บีบตัวแรงขึ้น ความดันก็สูง หรือ…เราทานกาแฟ สูบบุหรี่ มีการกระตุ้นฮอร์โมนตื่นตัว+ฮอร์โมนเครียดมากขึ้นความดันเราก็สูง ส่วนในคนที่ร่างกายมีการอักเสบ หลอดเลือดมีการอักเสบ ร่างกายต้องการเลือดมากกว่าปกติ ความดันก็สูงได้เช่นกัน

ดังนั้น ความดันโลหิตสูงจึงเป็นแค่ “อาการแสดง” ไม่ใช่โรค

แต่สิ่งที่จะใช้บ่งบอกถึงอนาคตของคุณเกี่ยวกับความเป็นความตายก็คือ เหตุการณ์ที่เป็นต้นเหตุที่อยู่เบื้องหลังต่างหาก ยกตัวอย่างง่ายๆ การที่คุณความดันสูงเพราะออกกำลังกาย 30 นาที ไม่ได้หมายความว่าคุณกำลังจะตายหรือป่วย หรือเวลาคุณพูดหน้าชั้นแล้วกังวล ความดันที่สูงขึ้นก็ไม่ได้จะคร่าคุณนะ แต่ในทางตรงกันข้าม หากความดันที่สูงมาจาก การอักเสบเรื้อรัง ความเครียดเรื้อรัง สิ่งเหล่านี้แหละ ที่เป็นพยาธิสภาพที่จะพังร่างกายของคุณ
โรคความดันที่หลายคนพูดจนติดปาก แล้วนำไปสู่ความพิการ หรือความตาย ก็มีพยาธิภาพที่ไม่ดีชักใยอยู่เบื้องหลังแหละครับ

โดยที่พยาธิสภาพเหล่านี้มักเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นในร่างกายของเราตลอดเวลา ก็เลยทำให้ทุกครั้งที่เราวัดความดันไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนความดันก็จะสูงตลอด

การที่จะบอกว่าคนหนึ่งคนว่าเป็นความดันสูง จึงจำเป็นที่จะต้องมีการวัดความดันติดต่อกันหลายครั้งและหลายวันมาก เพื่อให้แน่ใจว่าอาการแสดงที่เรียกว่าความดันสูงนั้นเกิดขึ้นต่อเนื่องจริงๆ

อย่าด่วนสรุปเวลาวัดความดันแล้วความดันสูง

ข้อผิดพลาดที่พบบ่อยและอาจทำให้เราเข้าใจผิดว่าเป็นความดันสูง

• ใช้ที่รัดแขนที่มีขนาดเล็กเกินไป รัดแน่นมากไป
• ทานกาแฟ สูบบุหรี่ อดนอน หรือออกกำลังกายก่อนมาวัดความดัน
• ความดันที่เกิดจากความกังวลหรือ White Coat Hypertension

White Coat Hypertension

เวลาวัดความดันและค่าออกมาสูง ลองดูด้วยครับว่ามันสูงเฉพาะเวลาเราวัดแต่ที่โรงพยาบาลหรือเปล่า เพราะ เราอาจมีสภาวะความดันสูงจากความกังวลเวลาต้องพบคุณหมอหรือพยาบาล แต่พอกลับบ้านวัดเองแล้วความดันไม่สูง เราจึงเรียกภาวะนี้ว่า White Coat Hypertension ซึ่งเป็นภาวะปกติของคนครับ

จะเป็นอย่างไรหากเราทานยาลดความดัน แต่ว่าพยาธิสภาพของเราไม่ได้มีปัญหาจริงๆ

การที่ร่างกายพยายามเพิ่มแรงดันในหลอดเลือด ก็มีจุดประสงค์เพื่อเพิ่มออกซิเจนหรือเลือดให้ไปอวัยวะปลายทางมากขึ้น แน่นอนว่าถ้าเรากดความดันลงด้วยสารเคมี สิ่งที่จะได้รับผลกระทบก็คืออวัยวะปลายทางที่อาจขาดเลือดหรือทำงานได้ไม่ดีเท่าที่ควรครับ แต่กระนั้นร่างกายของเราก็ฉลาดนะครับ เค้าก็จะพยายามสู้ฤทธิ์ ดึงความดันใหกลับมาในจุดที่ต้องการอยู่ดี คุณก็อาจเจอการกระหน่ำยาโดยไม่จำเป็นครับ

สรุป

ในทุกๆครั้งที่เราวัดความดันแล้วสูงเราต้องตอบให้ได้ทุกครั้งที่มาของความดันนี้มาจากไหน เป็นเรื่องปกติหรือไม่ และพยาธิสภาพเรื้อรังหรือไม่ แล้วคำตอบที่ว่าจะต้องทานยาหรือไม่ก็จะตามเองครับ