Fasting Insulin หรือ “อินซูลินขณะอดอาหาร” เป็นการตรวจเลือดที่มีความสำคัญอย่างยิ่งในหลักการของ Functional Medicine ครับผม เพราะเป็นการตรวจที่ช่วยให้แพทย์สามารถประเมิน ความสามารถในการควบคุมระดับน้ำตาลของร่างกายในระยะเริ่มต้น (Metabolic Health) ได้อย่างลึกซึ้ง ก่อนที่ระดับน้ำตาลในเลือด (Fasting Glucose หรือ FBS) จะเริ่มสูงขึ้นจนเข้าข่ายเบาหวานครับ
Fasting Insulin บอกอะไรเรา ในมุมมองของ Functional Medicine
หลักการของ Functional Medicine จะมองหา สาเหตุรากฐาน (Root Cause) ของปัญหา และจะเน้นการตรวจหาความผิดปกติในระยะเริ่มต้นก่อนที่จะพัฒนาเป็นโรคเรื้อรังครับ Fasting Insulin จึงเป็นดัชนีชี้วัดที่สำคัญมากในประเด็นหลัก 3 ข้อ ดังนี้ครับ
1. เป็นสัญญาณเตือนภาวะดื้ออินซูลิน (Insulin Resistance) ในระยะแรก
ในมุมมองของการแพทย์แผนปัจจุบัน (Conventional Medicine) ระดับอินซูลินที่สูงอาจถูกมองว่ายัง “ปกติ” ตราบใดที่ระดับน้ำตาลในเลือด (FBS) ยังไม่เกินเกณฑ์ที่กำหนดไว้
- แต่ในมุมมอง Functional Medicine: เราเชื่อว่าถ้า Fasting Insulin สูง แม้ว่า FBS จะยังปกติ ก็ถือว่าร่างกายกำลังมีปัญหาแล้วครับ เพราะมันบ่งบอกว่าตับอ่อนของคุณกำลัง ทำงานหนักเกินไป เพื่อผลิตอินซูลินปริมาณมากออกมา “สู้” กับภาวะดื้ออินซูลินของเซลล์ในร่างกาย ซึ่งนี่คือ ระยะเริ่มต้น ของความผิดปกติทางเมตาบอลิซึม (Metabolic Dysfunction)
2. บอกถึง “ระดับความเครียด” ของตับอ่อน
อินซูลินที่สูงขณะอดอาหารแสดงให้เห็นว่าตับอ่อนของคุณกำลังถูกกดดันอย่างหนักต่อเนื่อง เพื่อรักษาความสมดุลของน้ำตาลในเลือด
- หากปล่อยให้ตับอ่อนทำงานหนักแบบนี้ไปเรื่อย ๆ Beta Cells (เซลล์ที่ผลิตอินซูลิน) จะเกิดความล้าและเสื่อมสภาพไปในที่สุด ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิด โรคเบาหวานชนิดที่ 2 ครับ
3. เป็นดัชนีชี้วัดสุขภาพเมตาบอลิซึมโดยรวม
ระดับ Fasting Insulin ที่สูงไม่ได้บ่งชี้แค่ความเสี่ยงเบาหวานเท่านั้น แต่ยังสัมพันธ์กับปัญหาสุขภาพเรื้อรังอื่น ๆ ด้วยครับ:
- โรคหัวใจและหลอดเลือด (Cardiovascular Disease): อินซูลินที่สูงเรื้อรังส่งเสริมการอักเสบในหลอดเลือด
- ไขมันพอกตับ (Fatty Liver Disease): อินซูลินเป็นตัวกระตุ้นให้ตับเปลี่ยนน้ำตาลส่วนเกินไปเป็นไขมันไตรกลีเซอไรด์
- กลุ่มอาการถุงน้ำในรังไข่หลายใบ (PCOS): ภาวะดื้ออินซูลินเป็นสาเหตุรากฐานสำคัญของ PCOS ในผู้หญิงหลายราย
- ความยากในการลดน้ำหนัก: อินซูลินเป็น “ฮอร์โมนกักเก็บไขมัน” เมื่ออินซูลินสูงตลอดเวลา ร่างกายจึงเข้าสู่ภาวะเผาผลาญไขมันได้ยากมากครับ
ค่า Fasting insulin ที่ควรจะเป็น
ในขณะที่ค่าอ้างอิงของห้องปฏิบัติการทั่วไป (Conventional Range) อาจยอมรับ Fasting Insulin ได้สูงถึง 15-25 u IU/mL แต่ใน Functional Medicine เราจะมองหา “ค่าเหมาะสมที่สุด” (Optimal Range) เพื่อสุขภาพที่ดีที่สุดครับ
| ตัวชี้วัด | Conventional Range | Optimal Range (Functional Medicine) | ความหมายตาม Functional Medicine |
| Fasting Insulin | น้อยกว่า 15-25 uIU/mL | 2 – 6 uIU/mL | เป็นค่าที่บ่งบอกว่าร่างกายมีความไวต่ออินซูลินดี และตับอ่อนไม่ต้องทำงานหนักครับผม |
| HOMA-IR | น้อยกว่า 2.0 – 2.9 | น้อยกว่า 1.0 – 1.5 | ดัชนีที่คำนวณจากน้ำตาลและอินซูลิน ค่าที่สูงกว่า 1.5 ถือว่าเริ่มมีภาวะดื้ออินซูลินแล้วครับ |
สรุป: หากผล Fasting Insulin ของคุณอยู่ในช่วง 6-10 uIU/mL แพทย์แผนปัจจุบันอาจบอกว่า “ปกติ” แต่ Functional Medicine จะถือว่าเป็นสัญญาณที่ต้องเริ่มปรับเปลี่ยนอาหารและวิถีชีวิตแล้วครับ เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดโรคเบาหวานตามมาในอนาคตครับผม
